Οτιδήποτε περιέχει αυτή η στιγμή, δέξου το σαν να το είχες διαλέξει.
Σήμερα θα προτείνω μία μικρή αλλαγή στη νοοτροπία σου, που μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου.
Δε θα σε κρατήσω σε αγωνία. Η αλλαγή είναι η εξής: Μη σκέφτεσαι είτε καλά είτε κακά για ότι συμβαίνει. Σταμάτα να κρίνεις, και σταμάτα να προσδοκάς.
Είναι μια μικροσκοπική αλλαγή. Αυτό που έχεις να κάνεις είναι να πεις “Αυτό δεν ήταν καλό ή κακό, απλά συνέβη, απλά έτσι είναι”. Είναι μικροσκοπικό, αλλά χρειάζεται εξάσκηση, και θα εκπλαγείς με το πως μπορεί να σε ξυπνήσει.
Γιατί; Επειδή με αυτή τη μικρή αλλαγή, δε θα χτυπιέσαι άλλο πάνω κάτω ανάλογα με το αν σου συμβαίνουν καλά ή κακά πράγματα, ή για το αν οι άνθρωποι είναι καλοί ή κακοί και οι πράξεις τους επίσης καλές ή κακές. Θα μάθεις να δέχεσαι τα πράγματα όπως είναι, και να κινείσαι σε αυτή την τροχιά, με επίγνωση.
Δε θα προσδοκάς πια να σου συμβούν καλά πράγματα (ή κακά), αλλά θα παίρνεις τα πράγματα όπως έρχονται και θα είσαι ικανοποιημένος με ότι έρχεται. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να απογοητευτείς άλλο πια, ούτε να είσαι δυστυχισμένος.
Όταν οι άνθρωποι βλέπουν κάποια πράγματα ως όμορφα, άλλα πράγματα γίνονται άσχημα. Όταν οι άνθρωποι βλέπουν κάποια πράγματα ως καλά, άλλα πράγματα γίνονται κακά.
Λίγη εξάσκηση
Σκέψου κάτι καλό που σου συνέβη πρόσφατα, και πως αυτό σε επηρέασε. Τώρα σκέψου κάτι κακό που σου συνέβη, και πως σε επηρέασε κι εκείνο.
Τώρα φαντάσου ότι κανένα γεγονός δεν ήταν ούτε καλό, ούτε κακό. Απλά συνέβησαν. Πώς αυτό αλλάζει το πως θα είχες νιώσει σαν αποτέλεσμα αυτών των γεγονότων; Πώς αλλάζει την ευτυχία σου, τη διάθεσή σου? Πώς αλλάζει την αντίδραση που έχεις;
Όταν σταματάς να κρίνεις τα πράγματα ως καλά ή κακά, δεν είσαι πλέον φορτωμένος με τα συναισθήματα αυτής της κρίσης, και μπορείς να ζεις πιο ανάλαφρα, πιο ελεύθερα.
Τίποτα δεν είναι καλό ή κακό
Ο Άμλετ έλεγε “Τίποτα δεν είναι καλό ή κακό, αλλά η σκέψη μας το κάνει να είναι”.
Είχε δίκιο. Χωρίς το ανθρώπινο μυαλό, τα πράγματα απλά συμβαίνουν, και δεν είναι καλά ή κακά. Γίνονται καλά ή κακά, όμορφα ή άσχημα, μόνο όταν εφαρμόζουμε το φίλτρο της κρίσης μας.
Τα παιδιά για παράδειγμα, είναι άτακτα, μόνο όταν δε μας αρέσουν οι πράξεις τους. Η ζωή είναι χάλια μόνο όταν την κρίνεις ως κακή.
Αλλά τι γίνεται με πραγματικά τρομερές τραγωδίες, όπως η πανούκλα ή το τσουνάμι ή το Ολοκαύτωμα? Σίγουρα αυτά είναι κακά; Βλέποντάς τα μέσα από την κρίση μας, όπως έχουμε μάθει από μικροί, ασφαλώς και είναι φοβερά. Αλλά και πάλι, αφαιρέστε την κρίση, και τότε… απλά συνέβησαν. Ο θάνατος και η βαναυσότητα πιθανότατα πάντα θα μας λυπούν, αλλά πάντα συνέβαιναν και πάντα θα συμβαίνουν, είτε μας αρέσουν είτε όχι.
Ο Viktor Frankl, επιζών του Ολοκαυτώματος και συγγραφέας, έγραψε για μια πλούσια γυναίκα που πέρασε το Ολοκαύτωμα, και η οποία ήταν ευγνώμων για την εμπειρία, παρά το όσο υπέφερε, γιατί της άνοιξε τα μάτια. Τη μεταμόρφωσε. Δε λέω ότι το Ολοκαύτωμα ήταν καλό, αλλά ίσως να μπορούμε να πούμε ότι συνέβη. Μας δίνει ένα μάθημα η ιστορία της – που με την ευκαιρία, θα έπρεπε να ακούσουμε προσεχτικά, σε αυτή την εποχή πολιτικής έχθρας, που κατηγορούμε για τα δεινά μας τους μετανάστες και τις μειονότητες.
Υπάρχουν άλλες τραγωδίες που συμβαίνουν, και δεν είναι απαραίτητα καλές ή κακές. Έχουν συγκλονιστικές απώλειες, χωρίς αμφιβολία, αλλά στη ζωή πάντα υπάρχουν απώλειες και άνθρωποι πάντα θα πεθαίνουν. Το πώς κρίνουμε τις τραγωδίες είναι αυτό που καθορίζει την αντίδρασή μας, και καθορίζει αν είμαστε ικανοί να τις χειριστούμε λογικά.
Μεγάλες προσδοκίες
Το δεύτερο μισό αυτής της αλλαγής είναι τόσο μικρό, αλλά και τόσο σημαντικό: Παράτα τις προσδοκίες. Όχι να μειώσεις τις προσδοκίες, αλλά να τις κόψεις.
Σκέψου το: όταν έχουμε προσδοκίες, και τα πράγματα δεν πάνε όπως περιμένουμε (πράγμα που συμβαίνει αρκετά συχνά, μιας και δεν είμαστε καλοί στα προγνωστικά), απογοητευόμαστε. Οι προσδοκίες μας είναι αυτές που μας αναγκάζουν να κρίνουμε αν κάτι είναι καλό ή κακό.
Όταν προσδοκάς κάτι από έναν φίλο, συνάδελφο, μέλος της οικογένειας, σύντροφο, και εκείνοι δεν φτάνουν αυτή την προσδοκία, τότε συγχύζεσαι, ή απογοητεύεσαι. Σου προκαλεί θυμό. Αλλά τι γίνεται αν δεν είχες προσδοκίες; Τότε οι πράξεις τους δε θα ήταν ούτε καλές ούτε κακές. Θα ήταν απλά πράξεις. Θα μπορούσες να τις δεχτείς χωρίς σύγχυση, θυμό, λύπη.
Τι θα γινόταν αν πήγαινες διακοπές, σε ένα μέρος για το οποίο είχες μεγάλες προσδοκίες, και τελικά δεν ήταν όπως πίστευες ότι θα είναι; Θα ήσουν ιδιαίτερα απογοητευμένος, παρόλο που δεν φταίει το μέρος. Το μέρος απλά έτσι είναι. Οι προσδοκίες σου φταίνε.
Όταν οι άνθρωποι σε απογοητεύουν, δε φταίνε εκείνοι. Αυτοί, είναι αυτοί που είναι, απλά. Οι προσδοκίες σου φταίνε.
Το γιατί
Αλλά γιατί να κάνουμε αυτή την αλλαγή; Γιατί θα έπρεπε να σταματήσουμε να κρίνουμε; Γιατί θα έπρεπε να σταματήσουμε να προσδοκάμε;
Επειδή η κρίση μας εμποδίζει να κατανοήσουμε, και μπορεί να μας καταστρέψει την ευτυχία. Όταν κρίνουμε, δεν ψάχνουμε να κατανοήσουμε – έχουμε ήδη βγάλει συμπέρασμα. Αν σταματήσουμε να κρίνουμε, επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε, και μπορούμε μετά να κάνουμε πιο εύστοχες ενέργειες.
Το να κρίνουμε μας κάνει δυστυχισμένους. Το ίδιο και το να προσδοκάμε.
Όταν αφήσουμε την κρίση πίσω μας, μπορούμε να ζήσουμε το τώρα, λαμβάνοντας ό,τι έρχεται όχι σαν καλό ή κακό, αλλά όπως είναι. Μπορούμε να σταματήσουμε να καταστρέφουμε την ευτυχία μας με τις σκέψεις μας, και αντ’ αυτού να αρχίσουμε να ζούμε.
Το πως
Ωραία! Και πώς αρχίζουμε να το κάνουμε αυτό; Σε μικρά βήματα, όπως πάντα.
- Πρώτα, ξεκίνα με το να έχεις μεγαλύτερη επίγνωση. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, παρατήρησε πότε κάνεις κρίσεις, παρατήρησε πότε έχεις προσδοκίες, και πότε τα πράγματα δεν είναι όπως θες. Με τον καιρό, θα τα παρατηρείς αυτά όλο και περισσότερο, και θα είσαι πιο συνειδητοποιημένος με αυτού του είδους τις σκέψεις.
- Στη συνέχεια, κάνε μια παύση κάθε φορά που παρατηρείς μία κρίση ή μία προσδοκία. Πάρε μια αναπνοή. Μετά πες στον εαυτό σου “Όχι προσδοκίες, όχι καλό ή κακό”. Επανάλαβέ το αυτό, αφήνοντας την κρίση ή την προσδοκία να φύγει.
- Τρίτον, επιδίωξε να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι, και να κατανοείς. Να είσαι περίεργος: γιατί τα πράγματα είναι όπως είναι; Γιατί οι άνθρωποι κάνουν ότι κάνουν; Προσπάθησε να βάλεις τον εαυτό σου στη θέση των άλλων. Δες τη ζωή σου όπως πραγματικά είναι, χωρίς το φίλτρο των κρίσεων και των προσδοκιών.
- Επόμενο βήμα: δέξου καθετί όπως έρχεται. Ζήσε την εμπειρία, τη στιγμή που έρχεται. Αντίδρασε κατάλληλα – όχι υπερβολικές αντιδράσεις επειδή κάτι δεν είναι όπως ήλπιζες ή ήθελες. Δεν μπορείς να ελέγξεις τη ζωή, ούτε τους άλλους, αλλά μπορείς να ελέγξεις το πώς αντιδράς.
- Μετά, αποδέξου. Όταν τα πράγματα συμβαίνουν, κατανόησε γιατί συμβαίνουν, χωρίς κρίση, και αποδέξου τα όπως είναι. Αποδέξου τους ανθρώπους, όπως είναι. Αποδέξου τον εαυτό σου, χωρίς κρίση, όπως είσαι. Αυτό χρειάζεται εξάσκηση.
- Στο τέλος, λάβε υπόψη σου ότι η κάθε στιγμή, όπως είναι, περιλαμβάνει επίσης απεριόριστες δυνατότητες. Και αυτές οι δυνατότητες φανερώνονται μόλις δεις τα πράγματα όπως είναι, χωρίς κρίση ή προσδοκίες.
Leave A Comment